Sağlık Bakanlığı, damacana sularının kirli olduğunu tespit eden araştırmaya ilişkin olarak, "Bu araştırma, evimize temiz olarak aldığımız suyumuzu yeterli özeni göstermediğimiz takdirde kendi elimizle kirletebileceğimizi göstermiştir" değerlendirmesinde bulundu.

Ankara'da 13 ruhsatlı kaynak suyu işletmesi ve 2 mineralli su işletmesi bulunduğunu belirten bakanlık, yapılan incelemelerde hazır sularda herhangi bir fiziksel, mikrobiyolojik ve kimyasal sorun tespit edilmediğini duyurdu. Bakanlık, son dönemlerde ambalajlı sularla ilgili basında yer alan haberler üzerine yazılı bir açıklama yaptı.

Açıklamada, Türkiye'de üretilen ambalajlı suların işletme izinlerinin, 'İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik' hükümlerine göre 'Kaynak Suyu ve İçme Suyu' olarak, "Doğal Mineralli Sular Hakkında Yönetmelik" hükümlerine göre de 'Doğal Mineralli Su' olarak verildiği hatırlatıldı. 51 ilde 199 kaynak suyu, 12 içme suyu ve 36 doğal mineralli su olmak üzere toplam 247 su işletmesinden 189'unun kaynak suyu, 7 içme suyu ve 7 mineralli olmak üzere toplam 203 su işletmesinde damacana tabir edilen 19 litrelik ambalajlarda su üretildiğini vurgulayan açıklamada, şöyle denildi:

"Bu işletmelerde bulunan laboratuvarlarda üretilen suların günlük olarak total jerm, koliform, fekal koliform, E. coli, nitrat, nitrit, amonyak ve pH analizleri yapılmakta, izleme programları haricinde işletmeler ayrıca 3 ayda bir İl Sağlık Müdürlükleri tarafından, yılda en az bir defa da bakanlık tarafından denetlenmektedir.

Ayrıca yıllık üretilen su miktarına göre kontrol ve denetleme izlemeleri yapılmakta ve İl Sağlık Müdürlükleri tarafından belirlenen takvim doğrultusunda numuneler alınarak bakanlığımızca yetkilendirilmiş laboratuvarlarda mikrobiyolojik, fiziksel ve kimyasal analizler yaptırılmaktadır.

2007 yılında Türkiye genelindeki tüm su işletmeleri bakanlığımızca denetlenmiş olup, 2008 yılında hazırlanan program çerçevesinde denetimler devam etmektedir. Ankara'da 13 ruhsatlı kaynak suyu işletmesi ve 2 mineralli su işletmesi bulunmaktadır.

Her yıl başında işletmelerin üretim miktarına göre numune takvimi oluşturulup, suların kalitesi analiz edilmektedir. 2008 yılında bu işletmelerde yapılan denetimlerde alınan numunelerin analiz sonuçlarına göre, herhangi bir fiziksel, mikrobiyolojik ve kimyasal sorun bulunmamaktadır."

Rutin piyasa gözetim ve denetimlerinin yanında halktan gelen şikayetlerin de değerlendirildiği, olumsuz bir durumun tespiti halinde yine ilgili yönetmelik hükümleri doğrultusunda derhal müdahale edildiğinin kaydedildiği açıklamada, olumsuzluğun niteliğine göre satışın engellenmesi, ürünün imhası, para cezası, işletmenin faaliyetinin durdurulması, ruhsat iptali ve Cumhuriyet Savcılığı'na suç duyurusu gibi işlemlerin yapıldığı ifade edildi.

Son günlerde basında yer alan "Ankara'da su mikrop saçıyor" şeklindeki haberlerin eksik ve kamuoyunu yanıltıcı nitelikte olduğunu belirten Sağlık Bakanlığı açıklamasında, "Kaynak gösterilen araştırma incelendiğinde araştırmada kullanılan damacanalar evde açılmış ve üzerinde su pompası olan damacanalardır.

Yine araştırma sonucunda kullanıcıların yüzde 50'sinin pompalarını hiç değiştirmedikleri, yüzde 15'inin ise hiç temizlemedikleri özellikle belirtilmiştir. Biraz dikkat edildiğinde araştırmanın amacının evlerimizde kullandığımız damacanalara monte edilen su pompalarının temizliğinin ne kadar önemli olduğu ile pompaları temizleme ve değiştirme alışkanlığımızın ortaya konması olduğu anlaşılacaktır. Bu araştırma, evimize temiz olarak aldığımız suyumuzu yeterli özeni göstermediğimiz takdirde kendi elimizle kirletebileceğimizi göstermiştir" denildi.

"Bakanlığın onayladığı suları satın alın"

Sağlık Bakanlığı, damacana su kullanıcısı vatandaşların dikkat etmeleri gereken hususları şöyle sıraladı:

"-Damacana sularının temiz ve güvenli olabilmesi için bakanlığımızca üretim noktasında ve piyasada yapılan denetimlerin yanında tüketicilerin de önemli sorumlulukları vardır. Özellikle damacana pompaları ve su sebillerinin kullanılması sırasında kirlenmelere karşı dikkat ve özen gösterilmesi gerekmektedir. Bu çerçevede 19 litrelik polikarbonat (damacana) ve diğer ambalajlı suların kullanımında aşağıdaki hususlara özellikle dikkat edilmelidir:

- Öncelikle satışa sunulan suyun Sağlık Bakanlığı'ndan izinli olup olmadığına, etiketinde bakanlığın izin tarih ve sayısının bulunup bulunmadığına bakılmalıdır. Suların etiketinde; suyun adı, cinsi, üretim yerinin adresi, bakanlıkça verilen izin tarih ve sayısı. Bakanlığın izni ile suya uygulanan işlemler ve suyun sahip olduğu parametreler yer almaktadır. 4 imal ve son kullanma tarihi ile parti ve seri numarası etiket üzerine yazılabileceği gibi kap veya kapak üzerine görünür bir şekilde yazılıdır.

- Geri dönüşlü polikarbonat damacanalarda suyun adı ve/veya şirket ismi ve/veya tescilli amblemi veya logosu kabartma şeklinde kap üzerine yazılıdır. Eğer geri dönüşlü polikarbonat damacanalarda kap üzerindeki kabartma ile etiket bilgileri farklı ise bu su kaçak olarak ve Sağlık Bakanlığı'nın denetimine tabi olmayan bir tesiste doldurulmuş olması muhtemel, güvenli olmayan ve sağlıksız bir sudur. Damacanalarda pompa kullanılıyor ise mümkünse her damacana değişiminde pompa temizlenmeli, haftada bir ise kendimizin hazırlayabileceği klorlu su (1 litre suya 5 damla evlerimizde kullandığımız saf çamaşır suyu) ile temizleyip durulandıktan sonra kullanılmalıdır.

- Tavsiye olarak kullanım sıklığına göre 50 damacanada bir veya en geç yılda bir pompalar değiştirilmelidir.

- Geri dönüşlü polikarbonat damacanalar dışındaki sularda ise yukarıda belirtilen genel hususlar dışında dikkat edilmesi gerekli en önemli nokta, suyun ambalajını açan ilk kişinin siz olduğundan emin olmanızdır. Bu nedenle lokanta, pastane vb yerlerde su istendiğinde gelen ambalajın açılmamış olmasına dikkat edilmelidir. Ambalajlı sularla ilgili herhangi bir olumsuzlukla karşılaşıldığında İl Sağlık Müdürlükleri'ne, Sağlık Bakanlığı İletişim Merkezi'ne (SABİM ) ALO 184'e müracaat edilmelidir."