FINDIKTA FİYAT OYUNLARI
Fındık-SEN Genel Başkanı Kutsi Yaşar Yaptığı açıklamada ;
Fındıkta 2012 yılı hasadına birkaç ay kala fındık fiyatlarındaki sert düşüşler devam ediyor. 2011 Eylülünde 6,00 TL ‘sından başlayan fiyatlar yıl sonuna doğru 7,70 TL’sına kadar çıkmış bir süre 6,50-7,00 bandında devam ettikten sonra mayıs ortasından sonra tekrar düşüşe geçerek geçtiğimiz hafta sonunun da en sert düşüş gerçekleşerek 4,00-4,50 TL bandına kadar gerilemiştir.
Daha önceden öngördüğümüz şekilde yaşanan bu fiyat düşüşlerinde asıl belirleyici faktör fındık rekolte tahminlerindeki yüksek beklentiler olsa da TMO’sinin stoklarındaki fındıklar ve bu fındıklar üzerine yapılan spekülatif yaklaşımlarda fiyat düşüşlerinde tamamlayıcı rol oynamıştır.
Fındıkta sert fiyat düşüşlerinin yaşandığı bu günlerde İhracatçılar tarafından yapılan açıklamalar oldukça manidardır.
Yapılan açıklamalarda bir önceki yıla göre özellikle AB ülkelerine yapılan ihracat miktarlarında düşüşler ( %24 )olduğu ve gerekçe olarak da fiyatların yüksek olması göstermişlerdir.
Halbuki toplam ihracatta dönemsel olarak bir önceki döneme göre 50 bin ton ihracat gerilemesi olurken döviz girdisinde azda olsa bir fazlalık olmuştu.
2010-11 döneminde üretim az gerçekleşmiş ve fiyatlar yukarı eğilim gösterirken Ağustos ayında TMO’sinden alınan 70 bin tonluk devreye sokularak bir süre iç piyasada fındık fiyatları 6,00-7,00 aralığında baskılanmıştı.
Bu fındık aynı zaman da o dönem çoğunlukla AB ülkelerine ihraç edilmiş ve bu dönemde tüm zamanların en yüksek ihracat rakamına ulaşılmıştı.
Yıllar -Dönemler | İhracat Miktarı(binton) | AB ülkelerinin ihracat miktarı (binton) | Değer(milyar dolar) |
2005 | 209,00 | 174,00 | 1,928 |
2010 | 252,00 | 186,00 | 1,544 |
2011 | 243,00 | 183,00 | 1,759 |
01/09/2011-31/05/2012 | 180,00 | 133,00 | 1,442 |
01/09/2010-31/05/2011 | 229,00 | 175,00 | 1,419 |
01/09/2010-31/08/2011 | 282,00 | 225,00 | 1,783 |
Böylelikle 2012 yılının ihracatı özellikle AB ülkelerine yapılan ihracatı 2011 yılında ön alımla kontrol altına alınmıştı.
Bu durumda özellikle 2012 sezonunun başlangıç döneminde de yüksek fındık rekolte beklentisi varken ihracat rakamlarında artış beklemek fazlaca iyimserlik olur.
Eğer şartlar bu yıl için yüksek rekolte beklentisini destekler biçimde devam ederse fındık fiyatları 4,00-4,50 bandında kalabilir.
Hatta bir miktar daha düşüşler yaşanabilir.
Ancak stok fındık bulunmadığından dolayı çok da fazla dip yapmaz.
Şimdi Tüm bu yaşanaları aslında yeni fındık sezonun fiyat ayarlama çalışmaları olduğunu ve bu konuda sermaye grubunun görevlerini de çok uluslu tarım ve gıda şirketleri için çok iyi yerine getirdiği tespitini yapmak çok zor olmasa gerek.
Şimdi asıl sorulması gereken soru fındık üreticileri her sene değişik versiyonları ile tekrarlanan bu gelişmelere karşı nasıl bir mücadele hattı geliştirecek ?
Fındık da her sene oynanan benzer oyunları bozmak için neler yapacak?
Fındık üreticisi fındığını pazara erken indirmeyecek.
Fındığını asla emanete teslim etmeyecek.
Bu iki koşulu ne kadar çok yerine getirebilirse fiyatı o kadar çok yukarı çekme gücüne sahip olacaktır.
Fındık üreticisi bunları yaparken Kamuya düşen görevlerden bir tanesi bir an önce adına ister çiftçi destekli,ister toplum destekli isterse de kamu yararlı deyin üretim fazlası fındık için bir depoculuk sistemini üreticiler lehine mutlaka yaşama geçirmek olmalıdır..
Ayrıca 3 yıl heba ettiği alan bazlı ödemeleri 3 yıl daha uzatmalı bu son dönemi de depoculuk sistemine geçiş olarak kullanmalıdır.
Kamunun bir diğer görevi de Fiskobirlik ve benzeri tarım satış kooperatiflerini tasfiye zihniyetinden vazgeçmeli çiftçilerin gerçek sahibi olacağı ekonomik ve demokratik yapılara kavuşturmalıdır.
Böylelikle Fiskobirlik depoları tekrar üreticilerin hizmetine açılmalı bu depoların yönetimi de kalıcı bir yapı oluşturulana kadar geçici bir süre ortak ve ortak dışı çiftçilerden oluşturulacak bağımsız bir kurula devredilerek kooperatif ile çiftçiler arasında daha önce oluşmuş olan güvensizliği ortadan kaldıracak yeni adımlar atılmalıdır.
Ayrıca gerekirse üretim fazlası için fındık kardeşliği çerçevesinde ülkenin dört bir yanına hediye fındıklar göndermek gibi bir çok arayışlara girilmelidir.
Fındık üreticisi her fındık sezonu öncesi çeşitli şekillerde oynanan bu oyunlara karşı ancak dayanışma içerisinde örgütlenerek karşı koyabilir.
Umudu büyütelim mücadeleyi büyütelim.