AB İLERLEME RAPORU

AB İLERLEME RAPORU
KİMSEYİ MEMNUN ETMEDİ

                                                                                Doç. Dr. Birol Ertan


AB İlerleme Raporu"nun Kıbrıs"la ilgili bölümleri adadaki iki tarafı da tatmin etmemiş görünüyor. Türk tarafı raporu olumsuz bulurken, Rumlar da yumuşak ifadelerle geçmişteki raporların tekrar edildiğini, yaptırımların getirilmemiş olmasının da Türk tarafını cesaretlendirdiğini söyledi.
AB İlerleme Raporu"nda, Türkiye"nin ek protokolü uygulayarak, deniz ve hava limanlarını Rum Yönetimi"ne açması ve Güney Kıbrıs ile ilişkilerini normalleştirmesi isteniyor. Raporda, Rum Yönetimi"nin petrol araştırmalarını engellememesi ve uluslararası örgütlere katılımını veto etmemesi de talep ediliyor. Türkiye"nin Kıbrıs sorununa çözüm bulunmasına yönelik çabalarını daha da artırması talep edilen rapordaki en büyük eksiklik, aynı konuda Yunanistan ve Rum Yönetimi"ne çağrı yapılmaması olduğu görülüyor.

AB İlerleme Raporu"nın Kıbrıs"la ilgili bölümüyle ilgili olarak KKTC tarafından olumsuz sesler yükseldi. KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat, AB Komisyonu'nun dün yayımladığı İlerleme Raporu ve Strateji Belgesi"nde canını sıkan yaklaşımlar olduğunu açık biçimde ifade etti. Cumhurbaşkanı Talat, AB'nin Kıbrıslı Türklerin dünyadan izole edildiği ve bu izolasyonun kaldırılması çağrısını yaptığını unuttuğunu ve Türkiye'den limanlarını Rum tarafına açması çağrısı yaparak Türkiye'den "Kıbrıs cumhuriyeti" ile ilişkilerinin normalleştirilmesini istediğini, bu tavrın ise Kıbrıslı Türklere kast etmek olduğunu vurguladı.

AB Komisyonu'nun yayımladığı Türkiye'ye ilişkin İlerleme Raporu ve Strateji belgesinde, Kıbrıs sorunuyla ilgili ifadelerin kendilerini ''düş kırıklığına uğrattığını'' bildiren KKTC Dışişleri Bakanı Hüseyin Özgürgün ise, Kıbrıs sorununun esas yaratıcısı ve çözümsüzlüğün tek sorumlusunun Rum tarafını bünyesine alarak AB üyeliğinin avantajlarını istismar etmesine müsaade etmek olduğunu iddia etti ve Türkiye, her zaman Kıbrıs sorununun kapsamlı bir anlaşmayla çözümlenmesi için her türlü desteği vermişken ve vermeye devam ederken, Türkiye"nin bu tavrını görmezden gelmenin kabul edilmez olduğunu sözlerine ekledi. KKTC Dışişleri Bakanı Özgürgün, ''Bir yandan Kıbrıs Türküne yönelik izolasyon devam ederken, AB, izolasyonun sona erdirilmesi yönünde vermiş olduğu taahhütlerini yerine getirmemiş; Doğrudan Ticaret Tüzüğünü rafa kaldırmışken, Türkiye'nin GKRY'ye limanlarını açmasını beklemek çifte standarttır değerlendirmesini yaptı. AB İlerleme Raporu konusundaki düşünceleriyle KKTC Cumhurbaşkanı Talat ve KKTC Dışişleri Bakanı Özgürgün, paralel düşünceleri seslendirmiş oldular.

Güney Kıbrıs Rum Yönetimi Dışişleri Bakanı Markos Kiprianu başta olmak üzere, Rum siyasi çevreleri ve gazeteler, Avrupa Komisyonu"nun Türkiye ilerleme raporunu eleştirdiler ve beğenmediklerini açıkladılar. Rum Yönetimi Dışişleri Bakanı Kiprianu, Türk tarafının tezleri derinlemesine incelenmedi ve yüzeysel bir yaklaşım sergilendi biçiminde raporu eleştirirken, Avrupa Komisyonu tarafından çarşamba günü açıklanan Türkiye"nin ilerleme raporunun kendilerini hayal kırıklığına uğrattığını açık biçimde ifade etti.

Rum tarafında yayımlanan gazeteler de Raporu sert biçimde eleştirdiler. Kıbrıs Rum Yönetiminde yayımlanan Simerini gazetesi, “Avrupa Türkiye"nin Yasa Dışılıklarını Okşuyor başlığı attı ve Rum yetkililerin Raporu eleştiren sözlerine yer verdi.

AB Komisyonunun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn"in Türkiye'nin limanlarını bu yılsonuna kadar Kıbrıs Rum kesimine açması gerekmediğini söylemesi de Rum Yönetimi tarafından tepkiyle karşılandı.

Öte yandan, Kıbrıs görüşmelerinde ciddi bir ilerleme olmadığı gibi, Rumların zamana oynayan oyalama taktikleri sürüyor. KKTC adına müzakereleri yürüten Cumhurbaşkanı Talat, müzakerelerle ilgili olarak "Kıbrıs müzakerelerinde yürütmenin nasıl seçileceği konusunda anlaşamadıklarını, ancak bu konuda gelişme bulunduğunu, bunu tartışmayı sürdüreceklerini" açıkladı. KKTC Cumhurbaşkanı Talat, Rum basınında 'yürütme' konusunda anlaşıldığı konusundaki haberleri yalanladı ve "Bu doğru değil, hayır. Bir sonuca varmış değiliz, tartışıyoruz, düşünmeye ve gelecekte yürütme konusunu görüşmeye devam edeceğiz” dedi.

Kısacası, AB İlerleme Raporu, Kıbrıs adasında iki tarafı da memnun etmedi.