Türkiye'nin Ege, Akdeniz ve Karadeniz'de bulunan irili ufaklı balık çiftliklerine ilgisi artan Yunan yatırımcılar, çoğunluğu Ege'de olan toplam 301 balık çiftliğinin yüzde 35'ini satın aldı. Ege Denizi'nde yatırımlarını sürdürmeleri beklenen Yunan yatırımcılar, Türkiye'de yetiştirdikleri balıkları da Avrupa'da 'Yunan balığı' olarak satıyor.
Yunan pazarının lideri Nireus, İlknak Su Ürünleri'nin sahibi olurken, Yunanistan'daki en büyük ikinci kültür balığı şirketi Selonda, Türkiye'de faaliyet gösteren Norveçli Fjord Marin'in yüzde 46'sını, yine Selonda'nın yüzde 75 hissesinin sahip olan Koronis de Elektrosan Deniz Ürünleri'ni satın aldı. Nireus Seferihisar"da 5 bin ton kapasiteli balık çiftliği, Aydın Merkez Umurlu"da da 50 bin ton kapasiteli balık yemi fabrikası yatırımı yaptı.
İsrailli Solt Company, Milas"ta bir balık çiftliğini satın alırken, Ada Su Ürünleri"nin yüzde 67 hissesini ise Hellenic satın aldı. Sektörün üçte birine hakim olan Yunanlılar, Ada firmasının yüzde 80"ine sahip olduğu dış ticaret şirketi Akvatürk"ü de satın almış oldu. İzmir merkezli Akvatürk, balık ihracatının yüzde 27"sini gerçekleştiriyor.
Çiftliklere Yunan ilgisinin iki yıldır arttığını belirten Türkiye'nin en büyük kültür balığı üreticisi Kılıç Holding'in Yönetim Kurulu Başkanı Orhan Kılıç, "Yeni Çevre Yasası ile sığ sulardaki balık çiftlikleri kapanmak durumunda kalacak. Bu da balık çiftliklerinde Yunanların oranını yüzde 50'ye çıkaracak" dedi.
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü (TUGEM) verilerine göre, Türkiye'de çoğunluğu Milas, Didim, Bodrum ve İzmir'de, 12'si Karadeniz'de ve 13'ü de Akdeniz'de olmak üzere toplam 301 balık çiftliği bulunuyor. Muğla kıyılarındaki bütün çiftlikler, son iki yıllık gelişmelerle Bodrum-Milas kıyılarında toplanırken, sayıları net 139 olarak belirlendi.
Bazı çiftlik sahiplerinin iki üç çiftlikleri bulunduğunu, bunların birleştirilmesi sonucu sayının 139"dan 86"ya indiğini belirten Muğla Tarım İl Müdürü Hadi Kayhan, Şu anda Bodrum-Milas kıyılarında toplanan çiftlikler için toplu ÇED yapılıyor. ÇED iki ay sonra tamamlanacak. O zaman ÇED"e uygun olmayan çiftlik çıkarsa kapanacak.
Böyle bir durumda çiftlik sayısı azalacak. O çiftlikler de kesinlikle açık denizde faaliyet gösterecekler dedi.
Yunanlıların gözünü Türk balık çiftliklerine diktiğini doğrulayan Muğla Tarım İl Müdürlüğü yetkilileri, Bunda Türkiye"deki mevzuatın etkili olmadığını belirtirken, Bazı yayın organlarında iddia edildiği gibi Türkiye"de çiftlik sahibi olmak Yunanistan"dan kolay değil. Tersine Yunanistan daha rahat. Orada sektörler arası kavga yok.
Kimse balık çiftliklerine karşı kampanya yürütmüyor. Balık çiftlikleri ile ilgili onların mevzuatında ne varsa bizde de var. Üstelik Türkiye çevre konusunda Yunanistan"dan daha duyarlı. Yunanlıları Türkiye"ye çeken neden tamamen ekonomik derken, Muğlalı Kültür Balıkçılarından İsmet Öztürk, Benim çiftliğim Marmaris-Hisarönü"nde idi. Son alınan kararlardan sonra Marmaris"teki tüm çiftliklerle birlikte benimki de kapandı. Bize Bodrum-Milas kıyılarında çiftlik kurabileceğimiz söylendi. Elimde ruhsatım var, ama ben çiftlik kurmayacağım. Çünkü bu iş artık açık denizde yapılacak. Benim buna ekonomik gücüm yok.
Büyük bir ihtimalle ruhsatımı ya satacağım, ya kiraya vereceğim. Açık denize çıkacak gücü olmayanların hepsi bunu yapıyor ve yapmak durumunda kalacaklar. Anlayacağınız, çevre çevre derken sektör el değiştiriyor. İçine düştüğümüz durum Yunanlıların iştahını kabartıyor. Bazı çiftliklerin Kılıç Balık tarafından alındığını duyduk, ama hepsini alamazlar. Yunanlılar alır dedi.