Ekonomist veya iktisatçı değilim. O yüzden bu dalların ilgi alanına giren konularda bizim gibi adamların ahkam kesmesi doğru olmaz.
Ancak kafamıza takılanları sormak ise en doğal hakkımızdır.
O zaman bu zemini kullanarak kafamıza takılan, fındık ve serbest piyasa ilişkisine dair birkaç hususu ilgililerine, yani serbest piyasa konusunda ihtisas sahibi olanlara sormak isteriz.
Şimdi..
Bu yıl fındık rekoltesi bayağı düşük oldu. Dolayısıyla fiyatlar biraz yükseldi ama hala rekor kıramadı. Çünkü fındık daha önceki yıllarda bu fiyatları görmüştü.
Ama her nedense kıyamet koptu.
Özellikle fındık konusunda bu yılki durumu değerlendirenlerin büyük bir çoğunluğu, serbest piyasa koşullarının nimetlerini ve faydalarını üreticilerin kafasına vura vura anlattılar.
-Gördünüz mü?
‘’Serbest piyasa ne büyük bir nimet. İşte bu nimetin çarkı şimdi sizden yana döndü.. Bak şimdi de tüccarlar kara kara düşünüyor. Hatta serbest piyasadan şikayet edip, fiyatlara müdahale edilmesini bile istiyorlar. Şükürler olsun serbest piyasa koşulları fındıkta da oluşturuldu, şimdi sizlerin de yüzünü güldürüyor’’
Türünden ahkam kesenler sayesinde, elinde fındığı olan üreticiler neredeyse serbest piyasa aşığı olmak üzere.
Bu serbest piyasacıların kastettiğinden bizim anladığımız ise şu...
‘’Oh Fiskobirlik yok. TMO’da yok. Hani bunlar giderse üretici biter diyenler vardı ya…
Ne oldu ey üreticiler şimdi bittiniz mi? ‘’
Yaşasın serbest piyasa!
İşte bizim kafamız takılan da burası.
Şimdi soralım.
1-Bu yılki şartlarda Fiskobirlik devrede olsaydı, fındık fiyatları şu an ne kadar olurdu?
2-Hadi Fiskobirlik’i falan bir kenara bırakalım. Gerçekten şu anda fındık konusunda hakim olan bir serbest piyasa koşulu var mı? Aksine yüzyılı aşkın süredir hakimiyetini sürdüren Hamburg merkezli tekel daha da alternatifsiz ve rekabetsiz hale mi geldi?
3-Ve üretici serbest bile olmayan aslında daha da tekelleşen bu düzende acaba kaç yılda bir karlı çıkacak.
4- Ve sizin serbest piyasanız yoksa üreticinin üreticiyle rekabet ettiği bir düzen mi?
Serbest piyasayı yere göğe koyamayanların, bizlerin bu soruların verecekleri bir cevabı muhakkak vardır.
Ne de olsa bu işin uzmanları onlar,,,
Ama biz yine de peşin peşin söyleyelim
Ey! Serbest piyasanın davulcuları…
El tokmağıyla çaldığınız bu davulun sesi, uzağa hoş gelebilir ama bize gelmiyor.?
Hani ne derler bizim sokaklarımızda..
Yemeyin bizi…
Fındık şu an sizin serbest piyasanız olmasaydı 10 TL üzerinde olur muydu? Olmaz mıydı?