Yaşadığımız coğrafyanın hayatımıza olan etkilerini açıklamaya çalışmak tam olmasa da; doğunun mistik toplumlarında biraz kader ile ilişkilendirilsede; bununla bile açıklamak zordur aslında
Tıpkı Mustafa ile Michel arasındaki karşılaştırmalarda bunu daha iyi anlıyoruz Nedir, nedendir Mustafa ile Michel arasındaki yaşantı farkları
Yaşamlarını baştan anlatmak en iyisi olacaktır
Kış bastırmış kar beklenmedik şekilde çok yağmış yollar kapalı Mustafa ile Michel ikisi de soğuk bir kış gününde biri Almanya"da, biri Türkiye"de annelerinin doğum sancısı başlaması ile dünyaya merhaba diyecekler
Mustafa"nın annesi hastanenin olmadığı yerde köy ebesi gözetiminde doğumu zor bela gerçekleştirebilirse ikisinin de hayatı kurtulabilecektir!
Michel"ın annesinin sancıları başladığında ise yollar kapalıysa; hemen yarım saatte acil ambulans helikopter müdahaleyi yapabilecek ekiple birlikte dağa ulaşmayı başarmıştır
Dünyanın iki uzak köşesinde sağlıklı iki bebek dünyaya merhaba der! Mustafa ileride doğum gününü bile tam bilmeyecektir, sarı ineğin doğurduğu kara biçiğin doğduğu kar yağışlı günde doğduğu söylenecektir nerdeyse kendine
Çocukluklarında; Mustafa hasta ola ola çeliklene çeliklene doğal bağışıklığını kazanırken; Michel ise düzenli Doktor kontrolünde aşılar yapılan, büyüme ve gelişmesi takip edilerek büyürler
İkiside yaşadıkları yerlerde artık okula başlama dönemlerine ulaşmışlardır
Mustafa birçok arkadaş edinebileceği belki Akkuş"daki gibi tuvaletten bozma kalabalık, sobanın bile yanmadığı bir sınıfta eğitimine belki öğretmeni bile olmadan büyük sınıflardaki abi veya ablalarının kontrolünde devam ederken, yaramazlıkları da bol bol yapabilecektir
Michel ise az öğrencinin olduğu sınıfta doğal olarak hatıra defterine az yazı yazılacaktır ve öğretmeninin gözleri önünde yaramazlık dahi yapamayacaktır
Hayatın ne olduğunu anlamadan çocuksu sevgiyle geçen yıllar ilköğretimde kahramanlarımızı bir yol ayrımına getirecektir
Mustafa zekidir, çalışkandır ama kendi yaşıtları da aynı kendi gibidir, acımasız bir sınavlara girer ve gelecekte iyi bir yer kazanabilmek için şans elde edebilmişse şanslıdır Arkadaşlarının çoğu ne olacağını bilememektedirler ve bir kısmı çırak olarak çalışma yâda başlarlar
Michel ise belki çalışkan değildir, zekide değildir o yüzden eğitim sistemi Onu mesleki eğitime yönlendirir, eğer çok çalışkansa liseye(Gymnasium) gider ve sınavsız üniversitede istediği bölümde yüksek öğrenimini sosyal bir ortamda devam ettirir, dershane, özel ders nedirde bilmez Michel, bunları Mustafa"da bilmemektedir belkide tek ortak noktaları budur
Mustafa ise bir maratonun daha başlangıcındadır Kendi gibi zeki çalışkan öğrencilerin arasından sıyrılarak ne olduğunu bilmediği ya mühendislik, ya eğitim, ya hukuk, ya iktisat işletme, ya da tıp fakültesini istemektedir
Michel eğitim sürecinde ailesinin ve yerel genel yönetimlerin sağladığı olanaklar doğrultusunda bir hobi edinmiştir, yabancı dili öğrenmiştir, bir veya daha fazla enstrüman çalmayı öğrenmiştir
Mustafa ise bunların çoğuna uzaktır belki ne olduklarından bile habersizdir üniversite eğitiminde bile bunları yapacak ekonomi ve fırsatta kbulamamıştır
Mustafa eğer şanslı ve çok çalışkansa üniversiteyi kazanabilmiştir ama kazanamayan arkadaşlarına da rakipleri bile olsa içinden üzüntü duymaktadır
Ama Mustafa"nın çilesi bitmemektedir, kent sakinleri Mustafa"yı evlerini pahalı kiraya verecekleri biri olarak görmektedirler ama Mustafa"nın ekonomisi karnını bile doyurmaya yetmemektedir Michel"ın ise böyle bir derdi hiç olmamıştır
Üniversitede yurt bulabilirse Mustafa kalabalık odalarda Türkiye"nin değişik illerinden hiç haberi olmadığı kültür ve inançtan gelen insanlarla tanışacaktır ama dünyayı tanımaya başladığında bunu sorgularken Michel"ın hiç varlığını bile bilmediği YÖK engel olarak hep karşısına çıkacaktır
Bu zorluklara rağmen Mustafa üniversiteyi uzatarakta olsa bitirebilecektir
Umut doludur Mustafa; İş bulabilirlerse diğer arkadaşlarına göre şanslıdır, Mustafa gelecek hayalleri kurduğu sevdiğiyle askerlik ve iş engelini aştığında evlenebilecektir, zorlukları birlikte aşacaklar, umudu sevgiyi birlikte yaşatacaklardır
Mustafa; dünyayı değiştirebileceğine olan inançla doludur Ama etraflarında sürekli aşmak zorunda oldukları yüksek duvarlar vardır, Sevdiği öğretmense; karşılarında neden olduğu bir türlü sorgulanmayan KPS yada diğer adıyla yeterlik sınavları vardır bunu aşmak için uğraşırlar dururlar ve yıllarda akar gider Koşullar olgunlaştığında artık evlenebilmişlerdir
Belki çalışabilecek iş bulmuşlardır ama bu sefer emeklerine verilen ücretle insanca yaşam zor olmaktadır, yetmemektedir onlara, biricik çocukları bisiklet istediğinde gözyaşlarını içlerinde yutkunmaktadırlar
Bu durumu sorgulamak istediklerinde ise karşılarına memurların siyaset yapma ve örgütlenmedeki zorluklar engel olarak çıkmaktadır Zor ve ağır koşullarda çalışmaya ve yaşamaya devam etmektedirler ama umutlarını da hiç kaybetmemektedirler
İnce hesaplar yapıp kredilerle aldıkları ev ve arabanında borçlarını ödemekte zorlanmaktadırlar Sanki ceplerinde hep birilerinin eli bulunmaktadır
Mustafa pişe pişe mücadele ede ede hayata devam ederken; Michel rahat rahat kendini geliştirmeye ve gününü gün ederek yaşamaya devam edecektir
Mustafa; iyi bir evin ve arabanın hayalini kurarken; Michel böyle hayal kurmamaktadır çünkü işsizde olsa insan gibi yaşamak için devleti ona bu olanakları sunmaktadır
Mustafa iyi eğitim dahi alsa kendi emeğinin bile mücadelesi ve hayata siyasi olarak katkısı ona yasaktır Michel ise böyle yasakların olduğundan bile habersizdir bunu bilse bile böyle şey nasıl olur diye hayret etmektedir Michel tüm hakları güvence altında olarak siyasette yapabilmektedir
Mustafa eşi ile çalıştığı halde altından kalkmakta zorlandığı yaşamda ülkesinde ailesi ile birlikte tatil bile yapamamakta iken; Michel işsiz bile olduğunda; rahatlamak için Mustafa"nın ülkesinde 5 yıldızlı bir tatil köyünde tatil yapabilmektedir
Mustafa ve Mustafa gibiler hayata Michel gibilere göre hep kendi ülkesinde bile 3/0 mağlup başlamıştır, çok çalışıp 3/3 getirmeye güçleri ve zaman yetermi bilinmez ama umutla hep bunun için yorulmayacaktırlar ve sürekli mücadele edecektirler Aileside aynı mücadelerin içinde bu şekilde yaşam devam edecektir
Mustafa bazende kendi kendine soracaktır; Acaba ben Michel, Michel"de Mustafa olarak doğsaydık yine aynı hayatı yaşarmıydık!... Nedir, nedendir Mustafa ile Michel arasındaki bu yaşantı farkları!...
DrMustafa ÇUKURYILDIZ