Tuncer ENGİN
İTALYA"ADA BİR KÖY VAR UZAKTA..!
Orda bir köy var uzakta,
O köy bizim köyümüzdür.
Gitmesek te görmesek te ..
O köy bizim köyümüzdür
Diyerek şarkılar söylerdik ya işte oradaki köy,O köy bizim köyümüz değil..! İtalya Avusturya sınırında bir kayak merkezinin bağlı olduğu bir İtalyan köyü MOENA
Alp dağlarının en ücra köşesindeki Avusturya sınırındaki İtalyan köyünün MOENA"nın diğer adı ise TURCHAIA yani Türkiye...
Turkolog tarihçi Anna Masala 1980 senesindeki bir gezisi sırasında MOENA köyünün girişindeki VIA D. CHIESA TURCHAIA levhası ile Türk bayraklarını köyün cadde ve sokaklarında asılı vaziyette görünce daha dikkatlice araştırmış.
Yüzyıllarca süren adetler gereği Ağustos ayının ilk haftasında (TURCHAIA) Türkiye köyünde her yıl geleneksel olarak yapılan festivallerde bütün köy Türk bayrakları ve Osmanlı resimleri ile süsleniyor. Çocuklar başlarında kırmızı Türk bayraklı feslerle, yetişkinler ise beyaz üzerine kırmızı beyaz ay yıldızlı gömleklerle festival yürüyüşüne yine ellerinde Türk bayrakları ile büyük bir coşku ile katılarak festival geçişi yapıyorlar..Köy meydanında ve caddelerinde çeşitli etkinlikler yapılıyor sergiler açılıyor.
İtalya"da Moena"da Turchaia yani İtalya"daki Türkiye"de doğan, yaşayan insanlar mutlu, çocuklar mutlu Türkiye ile alakası olmayan belki Türkiye"nin nerede dahi olduğunu bilmeyen köy halkı İtalyan"lar mutlu ve heyecanlı
Ve bu heyecanlarını Türk festivalinde herkesle paylaşıyorlar.
Bu köyde yaşayan insanlarla Röportaj yapıldığında İtalyanlar Türkiye"de doğduklarını ısrarla söylüyorlar ve gururlanıyorlar çünkü bu köyün adı TURCHAİA evlerine sokaklara festivallerinde Türk bayrağı ve Osmanlı resimleri asıyorlar da çoğu gerçek Türkiye"yi ve nerede olduğunu bilmiyor
Sorulduğunda gururla ben Türkiye"de doğdum, biz Türkiye"liyiz diyorlar..!da Türk değiller, onlar İtalyan ama MOENA"nın TÜRKİYE"li İtalyan"ları..!
GALAGENOVA EKİBİ
Nuri Kaya başkanlığında , Arda Kuba, Emre Çelik ve Reyhan Ekşi"den oluşan Galata Genova Kültür buluşma ekibi, 2010 İstanbul Avrupa Kültür Başkenti çalışmaları kapsamında Osmanlı döneminde İtalyan tacirlerinin oturduğu Galata"da bir dizi etkinlik planliyorlar.
Yaklaşık 20 sene önce Hürriyet gazetesinin İtalya muhabiri Reha Erus"nda yazısında belirttiği İtalya"daki (Moena) Türkiye köyündeki festivali yerinde incelemek için gitmeye karar veriyorlar.Moena Belediye başkanı ile telefonda görüşüyorlar.Belediye Başkanı Türk proje ekibini festivale davet ediyor gelirken ekipten özellikle de Mehter Ekibi ile ilgili resimler getirmesini istiyor.
Türkiye"deki en önemli mehter arşivlerinden birisinin sahibi Nuri Kaya Mehter takımı fotoğraflarından oluşan çok özel hazırlanmış bir koleksiyon hazırlıyor ayrıca yanlarına aldıkları Çifte kavrulmuş özel Türk lokumları ile birlikte İtalya"ya Moena"ya Türkiye"ye gidiyorlar.
Belediye başkanının özel konuğu olan Gala Genova ekibi Türk festivalinde kendilerine gösterilen yerde bir stand açıyorlar getirdikleri özel Mehter resimlerini sergiliyorlar. Festivalde özel Türk lokumu ikramı yapıyorlar festival yürüyüşüne katılıyorlar festivale Türkiye"den davet edilerek katılmalarından dolayı memnuniyetlerini belirten konuşmalar yapıyorlar.
MOENA"daki Türkiye festivalinin çekimlerini yapıyorlar bir mini belgesel hazırlıyor İtalyan Türkiye" lilerle ropörtajlar yapıp bol bol fotoğraf çekiyorlar.
KÖYE ADINI VEREN EFSANE ..
Türkiye ile alakası olmayan Türk olmayan fakat ropörtajlarında ben Türkiye doğumluyum burası Türkiye diyen köydeki İtalyan"ların Yüzyıllar öncesine dayanan ve köyde bilinen hikayeleri şöyle;
Osmanlı askerlerinin Viyana kapısına dayandığı dönemlerde savaşta yaralanan bir yeniçeri Osmanlı Ordu"su geriye döndüğünde Avusturya"da kalıyor bir zaman sonra Yeniçeri Avusturya İtalya sınırındaki MOENA köyüne geçiyor ve buraya yerleşiyor. Barındığı köyün çevresine yardımcı olan savaşçı Yeniçeri köyün sevilen bir insanı oluyor bu köyden zorla vergi alan derebeyine karşı köyü silahlı örgütleyen Osmanlı yeniçerisi sayesinde köyü haraç vergiden kurtarıyor köye saldıran kötü insanlardan kolluyor.
Şu anda köyün meydanında Viyana kuşatmasında yaralanan bu Osmanlı yeniçerisinin taştan heykeli çeşmenin üzerinde ay yıldız amblemi var,
Köyün girişinde VİA D. CHIESA TURCHAIA levhası asılı, yüzyıllardır Türk geleneklerine benzeyen bir Türk festivali düzenliyorlar köyü baştan aşağı Türk bayrakları ile donatıyorlar.
İşte
O köy bizim köyümüz değil
ama köyün adı Turchaia ve köyde İtalyanlar yaşıyor.2007 yılında Galata Genova kültür buluşma gurubunun Moena köyünde çektiği görüntülerini yakın bir zaman içerisinde TV yapımcısı Taner Aksoy arkadaşımızın anlatımıyla Kanal 52 ekranlarında seyredebileceksiniz.
İnanın İtalya Avusturya sınırındaki MOENA-TURCHAIA köyündeki festivalde gördüklerinize inanamayacaksınız.
Viyana kuşatmasındaki bir Osmanlı yeniçerisinin İtalya"daki bir köyde yüzyıllardır bıraktığı güzellikler bunlar.