Dondurulmuş Yiyecekleri Nasıl Tüketmeliyiz? 

                                                                     Diyetisyen Aysen Arıcan

Dondurulmuş ürünler özellikle kullanım kolaylığı açısından sıklıkla tercih ediliyor. Hemen her evde bulunmaya başlayan derin dondurucular ve buzdolabının dondurucu gözleri bilinçli bilinçsiz kullanılmaya başladı. Pek çok besin zehirlenmesi olayından yiyeceklerin saklama hatasının sorumlu olduğu unutulmamalı. Bu yüzden dondurulmuş ürünler kullanırken nelere dikkat etmemiz gerektiğini ve dondurulmuş ürünler ile ilgili en çok merak edilen soruların yanıtlarını sizlerle paylaşmak istiyorum.

Yiyecekleri saklama yöntemleri içinde dondurma, konserve etme, kurutma, reçel ya da marmelat, turşu şeklinde tuzla saklama yöntemleri bulunur. Bu saklama yöntemleri içinde yiyeceklerin besin değerinin en az kayba uğradığı yöntem dondurarak saklama yöntemidir. Çünkü diğer yöntemlerde özellikle C vitamini ve suda eriyen vitaminlerin kaybı çok yüksektir.

Dondurulmuş ürünler sağlık açısından güvenli midir?

Uygun yöntemle dondurulmuş ve tüketinceye değin soğuk zincir içinde saklanabilmiş ürünler sağlık açısından güvenlidir.

Sebze veya meyvelerin mevsiminde yani bol olduğu dönemde toplanır. Kısa süre içinde fabrikaya getirilip yıkanır ve ayıklanır. Çok kısa süre içinde şok dondurma yöntemi ile dondurulur. Bu sırada sebze ve meyvelerin canlılığını sürdüren enzim faaliyetleri durdurulmuş olur ki bu sayede uzun süre dayanabilir. Sabah toplanan bir sebze 6-24 saat sonra dondurulmuş hale gelmiştir. Hasattan itibaren hal, pazar ve market zincirinde en az 1 hafta dolaşan sebze ve meyvelere göre usulüne uygun olarak hijyenik şartlarda dondurulmuş ürünlerin vitamin, mineral içeriği daha yüksektir.

Her mevsimde her sebze ve meyveyi bulmak imkânsızdır, bulduklarımız ise turfanda dediğimiz serada yetiştirilmiş yani yapay ortamda yerişmiş ürünlerdir. Bu ürünlerin içerdiği hormon ve zirai ilaçlar düşünülecek olursa dondurulmuş sebzelerin tercih edilmesi daha doğru olur.

Dondurulmuş balık, et, tavuk ürünleri de sebze ve meyveler gibi sağlık açısından güvenlidir. Ancak uygun şekilde dondurulmuş olması ve donduktan sonra çözdürülüp bir kez daha dondurulmamış olmasına çok dikkat edilmelidir.

Dondurulmuş gıdalar tüketilirken nelere dikkat edilmelidir?

Dondurulmuş gıdalar eğer marketten alınıyorsa, alışveriş arabasına en son konulmalıdır. Ayrıca dondurulmuş ürünleri taşımak için ısı korumalı poşet tercih edilmeli, eve hemen gidilmeyecekse alınan ürün yanınızdayken oda ısısında çözünmüş olduğu için tekrar dondurucuya konulmamalı en kısa sürede tüketilmelidir. Marketten çıkıp eve 10-20 dakika içinde gelinebiliyorsa, ürün dondurucuya konulabilir.

Dondurulmuş ürünlerin raf ömrüne ve son kullanma tarihine çok dikkat edilmelidir. Genellikle derin dondurucuda sebze ve meyveler 1-3 ay, et 3-5 ay, tavuk 1 ay, balık 1-2 ay saklanabilir.

Bir kez çözdürdüğünüz gıdayı tekrar dondurmak tehlikeli midir?

Evet, çünkü çözünen gıdanın içinde hızla bakteri üremeye başlar. Tekrar dondurulup çözündüğünde ise bu besin zehirlenmelere neden olabilecek riskli bir besin haline gelmiştir. Özellikle et, tavuk, balık, dondurma gibi yüksek protein içeren yiyecekler ile patates besin zehirlenmesine neden olabilecek riskte besinlerdir.

Yiyecekleri dondurucuya kaldırırken özel bir yöntem gerekli midir?

Derin dondurucunuza marketten aldığınız bütün tavuğu bölerek koyun. Sadece butlarını kullanacağınız zaman tüm tavuğu ya da 100 gr kıyma kullanmak için 1 kilo kıymayı çözdürmek zorunda kalmayın.

Evde kendiniz besinleri donduracaksanız, donduracağınız besinin özelliğine göre dondurma prosedürlerini uygulamalısınız. Örneğin; bezelye donduracaksanız 30 saniye kaynar suya batırıp çıkardıktan sonra hızla soğutarak dondurucuya koymalısınız.

Vişne donduracaksanız doğrudan poşetleyip dondurucuya kaldırabilirsiniz.

Önemli olan bir seferde kullanacağınız miktarda paketleme yapmanız ve hangi besinin şok haşlama yapılıp hangisinin yapılmayacağını çok iyi öğrenmenizdir.