CHP'li Yıldız'dan Fındık Raporu

Ordu Gazeteciler Cemiyetinde basın mensuplarının karşısına geçen CHP Milletvekili İdris Yıldız “Fındık ürününde arz fazlalığı sorununun fiyat istikrarsızlığı üzerindeki olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla 1964 yılında başlayan devlet destekleme alımları, bazı yıllarda ara verilmiş olmakla birlikte 2005 yılına kadar Fiskobirlik aracılığı ile yürütülmüştür.” dedi.

CHP İl Başkanı ve Merkez İlçe Başkanı ile birlikte Basın Mensuplarının karşısına geçen İdris Yıldız “2006 yılı ürün döneminde ise ilk defa TMO fındık alımları ile görevlendirilmiştir. 2006/ 10865 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile fındık alımıyla görevlendirilen TMO tarafından 2006,2007 ve 2008 ürün dönemlerinde fındık alımı yapılmıştır. Bu dönemde FKB: 2005 yılı ürünü levant kalite için 7.05 TL/KG ve Giresun kalite için 7.45 TL/KG fiyat belirleyerek 50.996 ton, 2006 yılı ürünü levant kalite için 4.80 TL/KG ve Giresun kalite için 5.00TL/KG fiyat belirleyerek 44.931 ton, 2007 yılı ürünü levant kalite için 5.00 TL/KG ve Giresun kalite için 5.15 TL/KG fiyat belirleyerek 4.571 ton, kabuklu fındık alımı gerçekleştirmiştir.” diye konuştu.Yıldız “Ayni dönemde TMO: 2006 yılı ürünü levant kalite için 3.80 TL/KG ve Giresun kalite için 4.00 TL/KG fiyat belirleyerek 162.489 ton, 2007 yılı ürünü levant kalite için 5.00 TL/KG ve Giresun kalite için 5.15 TL/KG fiyat belirleyerek 95.641 ton, 2008 yılı ürünü için kademeli fiyat belirleyerek, levant kalite için eylül ayı alımlarına 3.90 TL/KG, ekim-kasım ayı alımlarına 4.40 TL/KG, aralık ile sonraki ayların alımlarına 4.90 TL/KG fiyat belirleyerek ve Giresun kalite için eylül ayı alımlarına 4.00 TL/KG, ekim-kasım ayı alımlarına 4.50 TL/KG, aralık ile sonraki ayların alımlarına 5.00TL/KG fiyat belirleyerek 368.035 ton, kabuklu fındık alımı gerçekleştirmiştir.” İfadelerini kullandı.

TMO, FKB stoklarındaki 2005 ve 2006 yılı ürünü 67.373 ton kabuklu fındığı da 2007 yılında satın almıştır diyen İdris Yıldız “Fındıkta fiyat istikrarının sağlanması adına TMO, 2006,2007 ve 2008 yılı ürününden 693.538 ton kabuklu fındık satın almıştır. 15 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 2009/ 15202 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile TMO’ya verilen fındık alımı görevi sonlandırılmıştır. Aynı tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 2009/15201 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 3 yıl süreyle uygulanacak “Yeni Fındık Stratejisi” yürürlüğe konulmuştur.” dedi.

İdris Yıldız “Devlet tarafından FKB ve TMO aracılığı ile yürütülen müdahale alımlarının sonlandırıldığı ve fındık fiyatlarının serbest piyasa koşullarında belirlendiği bu dönemde; ruhsatlı alanlarda üretim yapan üreticilere Alan Bazlı Gelir Desteği, ruhsatsız alanlarda üretim yapan üreticilere ise fındık bahçelerini söküp alternatif ürüne geçmeleri halinde Telafi Edici Ödeme Desteği uygulamasına geçilmiştir. Bu kapsamda,2009,2010 ve 2011 yıllarında her yıl için yılda bir defaya mahsus dekara 150 TL. alan bazlı gelir desteğinin takip eden yılda ödemesi yapılmıştır. Ruhsatsız alanlarda üretim yapan üreticilerden; 2009-2010 döneminde başvuranlara 3 yılda dekara toplam 600 lira, 2010-2011 döneminde başvuranlara 2 yılda dekara toplam 450 lira, 2011-2012 dönemin başvuranlara 1 yılda dekara toplam 300 lira telafi ödemesi yapılmıştır.” dedi

TMO’ nun fındık alımları ile görevlendirildiği’de söyleyen Yıldız “2006,2007 ve 2008 yılları ile TMO’nun fındık alım görevine son verilen ve Yeni Fındık Stratejisinin uygulandığı 2009,2010 ve 2011 ürün yıllarının rakamsal sonuçları aşağıda verilmiştir.

Ürün Üretim (ton/kb) FKB-TMO İhracat (Ton/iç) İhracat GeliriYılı Alımları

2006 803.000 206.420 248.664 1.262 bin dolar

2007 554.434 100.212 207.287 1.589 bin dolar

2008 875.921 368.035 244.628 1.178 bin dolar

2009 442.624 - 213.142 1.343 bin dolar

2010 637.427 - 281.331 1.783 bin dola

2011 452.847 - 180.000 1.442 bin dolar
(2011 yılı ürünü sezon devam etmekte olup üretim tahmini, ihracat 30 Mayıs itibarıyladır.)
Ürün Serbest piyasa fiatları Tmo fiatları İhraçat DolarYılı Eylül-Ocak-Mayıs Levant Ort.Fiat Kuru
2006 2.76- 3.25- 3.70 3.80 5.1 1.324

2007 4.12- 4.19- 3.97 5.00 7.7 1.181

2008 2.53- 2.52- 3.15 3.90 4.8 1.490

2009 3.87- 4.19- 4.62 - 6.3 1.515

2010 3.64- 4.54- 4.56 - 6.4 1.761

2011 6.18- 7.08- 4.30 - 7.9 1.771
Görüldüğü gibi, rekoltenin yüksek olduğu dönemlerde (2006,2008) destekleme alımları yapılmasına rağmen üretici fiyatları,dolayısıyla ihracat fiyatları ve ihracat gelirleri ciddi ölçüde düşmektedir.Bu tür rekoltelerde fiyatların hangi seviyelere düşebileceği uygulamada karşılaşılmış bir durum değildir.” dedi

Yeni fındık stratejisinede vurgu yapan Yıldız “Uygulamada olduğu 3 yıllık dönemde rekolte noksanlığından dolayı arz fazlası oluşmamış ve geçiş dönemi sorunsuz yaşanmıştır. 2012 yılı ürünü rekoltesinin 690.000-750.000 ton seviyelerinde beklendiği yeni dönemde, 3 yıldır uygulamada olan fındık stratejisinin sonuçları da test edilecektir. Ancak, üreticinin de sektörün de test edilecek durumu yoktur. Alan bazlı gelir desteği ödemesi 2011 yılı ürünü için 2012 yılı Mart-Nisan ayında ödenmiş ve sona erdirilmiştir.2012 yılı için devam edip etmeyeceğine ilişkin bir karar mevcut değildir. Yeni fındık stratejisi kapsamında alternatif ürüne geçen üreticilere telafi edici ödeme uygulaması, istenilen sonucu vermemiş 3 yıl sonunda 1500 ha altında sonuçlanmıştır. Piyasada fiyat oluşumu için önemli bir kurum olan, Lisanslı Depoculuk İşletmesi hayata geçirilememiştir. Stratejinin uygulama dönemi bitmiş,pilot bölge çalışması yeni başlamıştır. Üretici kuruluşu olan Fiskobirlik yapısal sorunlarını çözememiş,fındık alabilme kabiliyetini önemli ölçüde yitirmiştir. Fındık Ürün ihtisas borsaları kurulamamıştır. Sonuç olarak: 2012 ürün yılının hasadına az bir zaman kalmasına ve uygulanan fındık stratejisinin istenilen hedeflere ulaşamamış olmasına rağmen, ürünün piyasa koşullarına terk edileceği görülmektedir. 3 yıllık uygulamaların sonucunda hedeflere ulaşılamamış olunmasının bedeli üreticiye ödettirilmemelidir. Üretici bedel öderken,ihracatçı ve ülkemiz insanı bedel ödemektedir.” dedi.

Türkiye’nin 2011 yılı toplam ihracatını da söyleyen İdris Yıldız “ Türkiye’nin 2011 yılı toplam ihracatı 134.6 Milyar dolardır. Bunun % 83.7’si sanayi ihracatı, %13.4’ü tarım ürünleri ihracatıdır. Sanayi ihracatının %15.2’si olan 20.4 milyar dolar otomobil ihracatıdır. Fındık ürünleri ihracatının genel ihracat içindeki % 1-1,5 olarak gerçekleşmektedir. Ancak otomotiv sektörü ihracatı ithalata bağımlıdır. Fındık ihracatının ithalat maliyeti yoktur. Sanayi ihracatı kadar tarım ürünleri ihracatında önemli olduğu,birinin diğerine yok pahasına tercih edilmemesi gerektiği aşikardır” ifadelerini kullandı

http://www.idrisyildiz.com/haberdetay.php?id=295