FINDIĞIN FİYATI 15:00TL OLMALIDIR

Fındık-SEN Genel Başkanı Kutsi Yaşar Yaptığı yazılı açıklamada, Fındık Fitatı 15 :00 TL olmalıdır dedi.

Yaşar açıklamasında ;

15 Temmuz  da yaşanan darbe girişimini başlangıçta  televizyonlarda n şaşkınlıkla ve  kaygı ile izleyen fındık çiftçisi  akabinde  alanlara çıkarak halkın  içinde yer   almıştır. Fındık-SEN  ve onun bağlı bulunduğu Çiftçi-SEN ülkemizde yaşanan geçmiş darbelerde yaşanan süreçlerden çok iyi bilmektedir  ki ;darbelerin ve darbecilerin hedefi öncelikle  emekçiler ve örgütlü yapılardır. Acı deneyimlerden kazanılmış bu öngörü ile fındık çiftçisi ve onun sendikal örgütü Fındık-SEN ve  de Çiftçi-SEN  her türlü darbenin karşısında dır.

Rekolteler Farklı Açıklanıyor Fiyatlar Bir Düşüyor Bir Artıyor

Haziran ayında Amerika  da toplanan  sert kabuklu meyveler kongresinde Türkiyeden sermaye grubunu temsilen katılan çevrelerin açıklamış olduğu  2015 yılına ait 100 bin tonluk devreden stok ve 2016 yılına ait 610  bin tonluk tahmini rekolte ve toplamda 710 bin tonluk rekolte açıklaması fındık fiyatlarını dip yaptırarak 7,00 TL kadar geriletmişti.

2015-16 sezonuna 11-12 TL fiyatları ile girilmiş ve kasım ayında fındık fiyatları 15 TL’sına kadar yükselmiş ardından 7-8 TL bandına süreç içerisinde gerilemişti.

Temmuz ayında Gıda Tarım ve Hayvancılık bakanlığının  468 bin ton rekolte açıklamasından sonra  fındık fiyatları yeniden yükselişe  geçerek 10 TL ve üzerinde seyir etmeye başladı .

Özellikle  külleme hastalığının   olumsuz  etkilerinin de hasat döneminde belirginleşeceğinden rekolte de düşmeler olacağından fiyatların artış sürecinde olacağı   bir gerçekliktir.

Girdiler  Artıyor Çiftçiler Daha da Yoksullaşıyor        

                 Ürünün bol olduğu yıllarda fındık para etmemekte yok yıllarında da  artan fiyatlar üreticinin cebine girmemektedir.Ancak  girdi fiyatları sürekli artmaktadır.Her  ne kadar  mazot,gübre ve tüpgaz gibi bazı girdi fiyatları petrol fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak  bu yıl  biraz gerilemiş  olsa da mevcut fiyatları bile hala yukarı düzeydedir.

          Fındık çiftçisinin  insanca yaşamasın için gerekli olan ekmek,şeker vb  yaşamsal ve tarımsal  girdilerin fiyatları sürekli artarken fındık fiyatlarındaki dalgalanmalar borç sarmalının büyümesine sebep olmuş fındık çiftçisi kendi kaderine terk edilmiştir.Darbe girişiminden sonra ekonomide yaşanacak olumsuz süreç fındık çiftçisini daha da endişelendirmektedir.

İhracat  gelirleri son iki sezonda 2milyar dolar üzerinde gerçekleşiyor 

Daha önceki yıllarda ihracatçılar özelliklede alivre satış yapanlar yüksek fiyatların ihracatı baskılayacağı iddiasında  bulunmuşlardır.Hatırlanırsa o dönemlerde 7,00TL üzeri fiyatların  sürdürülemeyeceğini ifade etmişlerdir.Oysa 2015-16 sezonunda fındık fiyatları 15,00 TL kadar ve 2014-15 /kg sezonunda da 20,00 TLsına kadar çıkmıştır.Dövüz  açısından da kg da 12,87 dolara ulaşılmıştır.

                    Her sezon öncesi olduğu gibi 2016-17  fındık sezonu öncesi de   sermaye grubu rekolte tahminleri ve emanet alımlar üzerinden fındık fiyatlarını baskılamaya yeni dönemde oluşacak fiyatın alt seviyeden oluşması için  girişimlere başlamışlardır.Haziran ayında  açıklanan rekolte bunun önemli bir göstergesidir.Fındık fiyatlarının 7-8TL sına kadar çekilmesine rağmen  özellikle Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Temmuz ayı rekolte açıklamasından ve Ordu  ile Giresun bölgesinde üretim beklentilerinin düşük olmasından dolayı fındık  fiyatları yeniden 10,00 TL üzerine çıkmıştır

Tablo Kaynak ; İhracatçılarBirliği-istatistik tabloları

İklim Koşulları  ve Külleme Hastalığı Çiftçileri  Zorluyor 

          Bahar döneminde yaşanan don ve dolu ve fırtına gibi tabi afetlerin de üretimde olumsuz etki yaptığı ilgili kurum ve kuruluşlar tarafından açıklanmıştır. Külleme hastalığı artarak devam etmekte fındık üretiminde önemli ölçüde verim kaybı yaratacaktır. Bu bağlamda Fındık çec olup çuvala girene kadar bir şey konuşmak anlamsız olur.Fındıkta  tarım sigortası yaptıranların sayısı bir önceki yıla göre artış gösterse de henüz yeterli sayıda değil.Bunun sebebi de  hem primlerin yüksek olması hem de sigorta sisteminin yaygınlaşmasını sağlayacak bir anlayıştan uzak olmamız.Her ne kadar primin %50’si  devlet tarafından karşılansa da bu oran  don teminatında %60 oranına kadar çıkmakta olup geriye kalan prim ödemeleri  çiftçiler tarafından ödenmektetir.Primler yüksek ve sigorta sistemi çiftçiler lehine değil de daha çok şirketleri koruma ve kollamaya yönelik kurgulanmıştır.Tarım sigortasında  bu durumun sürdürülebilirliği gittikçe zayıflamaktadır.Aksi taktirde bankalardan kredi kullanmayanlar dışında sigorta yaptıracak çiftçi  kalmayacaktır.

Alan Bazlı Ödemeler Bitiyor    

.

         Alan bazlı ödemelerin ilk üç yıllık planından sonra  ikinci üç yıllık planında sonuna gelinmiş ancak Kasım seçimlerinden sonra AKP hükümeti bir yıl  uzatma uygulamaya geçmiştir.Haziran ayı içinde yapılan  uzatma ödeme ile  fındık çiftçilerine son kez ödeme yapılmıştır.Böylelikle  altı  yıllık planda heba edilen  lisanslı depoculuk sistemi  son dönemde de  çiftçiler   lehine olacak şekilde  oluşturulmamış ve heba edilmiştir.Don afetinin yaşanmış olduğu 2014  yılı fındık gibi ihracat ürünlerinde arzın kontrolünü sağlayacak ve düzenleyecek olan depolama sisteminin önemini bir kez daha açığa çıkarmıştır.

Fındık Pazara İniyor Emanet Alıcılar İştahla Bekliyor

             2016-17 sezonuna girerken 100 bin ton devir  eden stok ürünün ne kadarı çiftçinin   ne kadarı da manav ve tüccarın veya şirketlerin elinde. Bu sorunun yanıtı fındık pazara inerken oldukça önem arz ediyor. Biliyoruz ki fındık çiftçisi her türlü uyarılarımıza rağmen fındığını emanete vermeye devam edecektir. Ayrıca  fındığı emanete alan ilk el manavlarda ihracatçılara ve işleyicilere emanet fındık teslim ederek sektörün bir elin parmaklarını geçmeyen büyük alıcıları ve şirketleri nerdeyse para vermeden ürün stoklar duruma getirmeye devam edeceklerdir. Şirketler sıfır risk ve sıfır sermaye  ile fındıkları  depolarına koyarak fiyatlar üzerinde her türlü spekülasyon yapma gücüne sahip olacaklardır.Fındığın az olduğu bu dönemde bu senaryo belki tam istedikleri gerçekleşmeyecek ama ürünün bol olduğu yıllarda bunun külfetini fazlasıyla çıkaracaklardır.

Şirket Tarımcılığın Temellleri Atılıyor 

          Fındık da Yerli ve Yabancı Çok Uluslu Tarım ve Gıda Şirketleri kazançlarını çoğaltırken fındık çiftçileri endişe ve kaygı içerisinde beklemeye başlamışlardır.

           Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı AKP döneminde  başlayan tarım danışmanları uygulaması terk edilerek yeni  isizler ordusu aramıza katılırken  Ferrero’ya ait Çok uluslu Tarı ve Gıda Şirketi Oltan Gıdanın  lojistik desteği ile Trabzon ve Düzce başta olmak üzere şirkete bağlı Ofisler kanalı ile ziraat mühendislerinden sosyologlara kadar yüzlerce teknik idari elemanlara kucak açıyor. Bu elemanlar köylerde saha ve çiftçi eğitim çalışması yapmakta ,Ferrero da fındık çiftçisine  ton üzerinden 150 TL sını Sodexo kart üzerinden veriyor ve  çiftçilere jüt çuval  dağıtıyor.Bu şekilde onbinlerce fındık çiftçisine ulaşıyor ve tüm kırsalda saha çalışması yapıyor.Tabiri yerinde ise  Ferrero ya ait şirketler bir bakanlık gibi çalışıyor.

Fındık Bizim Ürün Olmaktan Çıkıyor

Fındık İhracatında  ilk 20 firma arasında yabancı sermayeli Oltan gıda(ferrero),Progıda ve Stellifer firmaları ihracat edilen fındığın yaklaşık yarısını,Oltan gıda ise tek başına üçte FİSKOBİRLİK hakim olduğu piyasaya artık çok uluslu yabancı tarım şirketlerinin hegomanyası  hüküm sürmektedir.

FINDIĞIN REFERANS FİYATI    15,00    TL OLMALIDIR

Fındık Üreticileri Sendikası olarak kurulduğumuz 2004 yılından bu yana her hasat öncesi fındık referans fiyatlarını açıkladık. Referans fiyatın  hesaplamasında dünyada yetişen diğer ürünlerin fiyatları nasıl hesaplanıyorsa aynı kriterleri esas aldık. Yani fındık maliyet fiyatı üzerine % 25 kar payı ve onun da üzerine  dört kişilik çekirdek ailenin yaşam standardını esas alan  % 20’lik  insanca yaşama payı ekleyerek fındık fiyatını hesapladık.  AKP Hükümetinin enflasyon hedeflerini baz alarak hesaplamalarımızı yaptık.Rekolte tahminlerini ve külleme hastalığının verim kabına etkilerini  dikkate alarak ortalama maliyeti 9,98TL olarak belirledik.Çıkan bu maliyet fiyatının üzerine % 25 kar payı + % 20 insanca yaşama payını eklediğimizde; 1 kg fındığın referans fiyatı  14,97 TL olmalıdır.

 Çiftçiler Talep Ediyor 

             Fındık-SEN olarak fındık tüm tarafların kazanacağı bir formülün peşinde değiliz.Çok iyi bilmeliyiz ki  bir tarafta üreten çiftçiler diğer tarafta ürettiklerimizi yok pahasına almaya çalışan şirketler var. Şirketler kazanırsa paralar ülke ekonomisine değil Çok uluslu Şirketlerin havuzuna akacaktır.Oysa fındık çiftçileri kazanırsa ülke ekonomisi de kazanacaktır. Bu bağlamda;Fındık-SEN olarak Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanına ve ülke kamuoyuna Çiftçilerin Cenevre de  Birleşmiş Milletler tarafından kabul gören haklarından bir tanesinin de Tarımsal Üretimde Fiyat ve Piyasa Belirlemede Özgürlük Hakkı olduğunu ve çiftçilerin bu kapsamda adil bir piyasaya  ve tatmin edici  bir fiyata ulaşma haklarını hatırlatmak öncelikli görevimizdir.

FİSKOBİRLİK’in    üretimden  pazarlamaya kadar   zincirin  her halkasına sahip olacak şekilde   ve fındık çiftçilerinin yönetimlerini demokratik olarak belirleyecekleri bir yapıya kavuşturulmasını talep .ediyoruz.ANAP-DSP-MHP koalisyonu döneminde sözde özgürleştirme yasası olarak çıkarılan   4572 sayılı kooperatif yasasının şirketler lehine olan hükümleri  kaldırılsın diyoruz.              

• Gerek Uluslar arası sözleşmelerden gerekse de  Anayasadan gücünü alan Fındık çiftçilerinin, bağımsız olarak sendikal örgütlenmesini sağlayacak iç hukuk düzenlemeleri yapılsın.Var olan Ziraat Odaları,Birlikler  v.b çiftçi örgütleri de demokratik yapılara kavuşturulmasını talep ediyoruz.
• Lisansı depoculuk şirketlere kazandırmaya yönelik değil,fındık çiftçilerinin yararına olacak şekilde kurgulanmasını talep ediyoruz.Alan bazlı ödemelerin heba edilen ilk üç yıllık takviminden sonra ne yazık ki ikinci üç yıllık planda da  bu konunun mutlak çözümü sağlanmamıştır.Bu konuda Gıda,Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının gerekli adımları acilen atmasını bekliyoruz.
• Tarım Sigortaları Yasası şirketlerin kazancını artırmak için değil,fındık çiftçilerinin zor günlerinde yardımcı olmak amacıyla yeniden düzenlenmesini talep ediyoruz.
• Fındık çiftçileri eksiksiz sosyal güvenceye kavuşturulmasını talep ediyoruz.
• Mevsimlik işçiler için  2009 yılında hazırladığımız rapordan sonra ulaşım,barınma ve çocuk emeğinin kullanılmasında birtakım olumlu gelişmeler olsa da yeterli   değildir.Hala hazırda mevsimlik tarım işçileri düşük ücretli ve sosyal güvencesiz çalışmaya devam etmektedirler.Mevsimlik işçilerin koşullarının iyileştirmesinin garantiye alınmasını,çocuk emeğinin kullanılmamasını talep ediyoruz.