TEMEL UZLU ve 931

        ATİK İBRAHİM PAŞA CAMİ..

    29 Ekim 1998 tarihinde Türkiye Cumhuriyetinin 75. Yılı etkinlikleri içerisinde Ordu Sivil Toplum Örgütleri Cumhuriyet"in 75.Yılı kutlamaları Platformu ile Ordu Gazeteciler Cemiyetinin  müştereken hazırladıkları “ Cumhuriyet Senin Yarınındır,Geleceğine Sahip Çık” adlı özel

dergide Ordu Fotoğraf Sanatçıları OFSAD" Kurucu başkanı Mürsel Engin"in ın yazdığı “ Cumhuriyetin Fotoğrafçıları” başlıklı yazısından bir alıntı yapmak istiyorum.

           75.Yıl Özel Gazetesinin Grafik ve mizampaj tasarımını İbrahim Yılmaz"üstlendiği bu belgesel nitelikteki Özel derginin Sahipliğini Ordu Sivil Toplum Örgütleri Cumhuriyetin 75.Yılını Kutlama Platformu Başkanı Fahri Çelebi yapmış yayın kurulunda ise Fahri Çelebi Tuncer Engin Mürsel Engin Meral Aktaş ve İbrahim Dizman görev almıştı.

           Siyah Beyaz olarak çıkan bu belgesel nitelikteki tarih kokan derginin ağır işçisi ise O yıllarda Ordu Fatih Lisesi öğretmenlerinden İbrahim Dizman"dı.

            CUMHURİYETİN FOTOĞRAFÇILARI

        Mürsel Engin dergideki yazısının bir yerinde” Cumhuriyetimizin tüm coşkusuna, sevgisine tanıklık etmişlerdi. Millet Düzü bayram kutlamalarını, okullarımızı öğretmenlerimizi cenaze ve evliliklerimizi tiyatro sahnelerimizi,sokaklarımızı, şadırvanlarımızı,Ordu"muzun en güzel manzaralarını, dedelerimizi,ailelerimizi yıllar öncesinden bizlere armağan etmişlerdi.”

             Peki kim di bunlar..?

      Bu değerli Fotoğrafçılar Temel Uzlu ile Mehmet Balkandır Üç ayaklı şipşak fotoğrafta ki usta  isim ise “Derviş” lakaplı Fotoğrafçımız Şükrü Düzgörendir.

         İşte Ordu"lu Cumhuriyet fotoğrafçıları üç ayaklı sehpalı alimünüt vesikalık fotoğraflarla ve gelişmemiş fotoğraf makinaları ile çektikleri karanlık odalarda kırmızı ışık altında tab ettikleri o güzelliklerle dünyamıza girmişlerdi.

          Üç ayaklı şipşak fotoğraf makinaları ile çektikleri fotoğraflar la ve karanlık kırmızı loş ışıklı film banyolarında tab ettikleri ordu manzaralı ve diğer fotoğrafları ile Cumhuriyetimizin ve Cumhuriyet insanımızın dünden bugüne tanıkları olmuşlardır.

            Şimdi de diyoruz ki Ordu"lu fotoğrafçılar  Temel Uzlu ve Mehmet Balkan"ın  çektikleri Ordu manzaralı güzel fotoğraflar günümüze kadar muhafaza edilmeseydi eski Ordu hakkında görsel olarak hiçbir vesikalı anımız olmayacak ,yeni nesil gençlerimiz Eski Ordu"yu tanımayacaklardı bile..!

               Bu değerli büyüklerimizin mekanları cennet olsun iyi ki Ordu"da yaşamışlar .

             Onlar olmasaydı belki de dünden bugüne Ordu"muzun siyah beyaz güzelliklerine tanık olamayacaktık.Yaşayan yaşlı büyüklerimizin anlattıkları anıları ile geçiştirecektik.              Şimdi ise Onların çektiği eski fotoğraflar birçoğumuzun evlerinde, işyerlerinde özel albüm ve arşivlerimizdeki bu  eski Ordu manzaralı fotoğrafları büyük bir zevkle seyrediyor ve gösteriyoruz da özel idarenin zamanında sattığı eski ve tarihi  Ordu Vali Konağına ise üzülerek bakıyoruz…

             Zaman içerisinde anılar kaybolur ama eskimiş de olsalar Temel Uzlu ve Mehmet Balkan"ın çektiği bu eski Ordu  fotoğrafları tarihe tanıklık edecekler…

              NEDEN BUNLARI YAZIYORUZ..?

      Ordu"muzdaki  eski tarihi camilerimizde  Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından eskisine sadık kalınarak restorasyon çalışmaları  yapılıyor..! Bu eski güzelim camilerimiz insanlarımızın ibadetteki kullanımına hazırlanıyor.

        Önce Saray camimiz , Yalı Camimiz son olarakta Tarihi Atik İbrahim Paşa  camimiz Vakıflar Genel müdürlüğü tarafından bakım ve onarıma alındı. Geçtiğimiz hafta İl koordinasyon kurulu toplantısında konuşan Vakıflar Bölge müdürü Muhsin Öztürk yaptığı konuşmasında İ.Atik Paşa Caminin Aslına uygun restorasyon çalışmalarının tamamlandığını söylemiş…!

        1800.lü yıllarda  taş işciliği  ile yapılan (Orta) camimizin sonradan giriş kapısı önüne yapılan son cemaat  beton ilavesi  yıkılarak minaresinden tabanına kadar bir güzel elden geçirildi. Bu düzenleme içerisinde daha sonradan caminin girişine 90 yaşındaki Ordu"lu büyüklerimizin dahi  yapısını  böyle  hatırlamadıkları , görmedikleri şekli ile  kapı girişine yeniden  (son cemaat) bölümü taş  sütünlardan oluşan kapalı bir ilave yapıldı.

           Ve sorulduğunda bazı insanlar bu sütünlardan oluşan ilavenin eskilerde var olduğu ve 1939 Erzincan depreminde yıkıldığını iddia ettiler. Kaldı ki Samsun bölge müdürü Öztürk açıklamasında Tarihi binadaki çalışmalar aslına uygun dedi..!

             Bu garip iddiayı bir tarafa bıraktığımızda yapılan yuvarlak taş sütünlu ilavenin Orta caminin görünüşüne özel bir güzelik kattığını da  yazarız..

          Burayı yapan taş ustalarının da ellerine sağlık

        olsun da bir de bu yapılan özel yeri camla kapamayı icat etmişler ki bu yeni icat uygulama Türkiye"deki eski muhteşem camilerimizin hiçbirisinde yok.

           Böyle bir uygulama eski camilerde  Edirne"de yok Selimiye de yok Süleymaniye de yok…!

            Eminönünde ki büyük cami de yok.. Tarihi eser olarak görülen hiçbir camide böyle camla kapanmış sütunlu bir bölme yok, böyle bir görüntü keyfiyeti yok…

              Günümüzde yeni yapılmış ve yapılan  camiler hariç…

               Şimdi birileri çıkıp ta bu giriş kapısındaki  taş işçiliği ile güzel  Atik İbrahim paşa  camimiz aslına uygun olarak Vakıflar Genel Müdürlüğünce onarıldı diye ısrar ederse işte onlara 8-2-931 senesinde Ordu"da da büyük yıkımlar yapan  1939 Erzincan depreminden önce fotoğrafçı, Gazeteci ve yazar Temel Uzlu Tarafından tarihi Atik İbrahim Paşa caminin önünde çekilen bu fotoğrafa dikkatlice bakmalarını istiyoruz.

         Tarihi eski caminin  onarımının gerçekten temiz ve güzel olduğunu yeni  şekliyle de  çok  güzel göründüğünü söylerken yapılan bu   ilave bölmenin ise  aslına uygun olarak yapılmadığı gerçeği var.

        Eskilerde böyle taş sütunlu özellikle de camlı bir ilavenin ise hiçbir zaman  olmadığını,ayrıca Yalı Caminin eski tarihi duvarındaki iki adet demir Aircondation makinanında görüntü kirliliği yaptığını yazmak zorundayız.

        5 Haziran 2009 Cuma günü yeniden onarılarak Ordu"luların ibadetine açılan Atik İbrahim Paşa Caminin hayırlı olmasını diliyoruz.